Plastik Poşet Çevre Vergisi ile Karadağ’da 300 Bin Avro Gelir
Karadağ’da mağazalarda satılan 10 milyondan fazla plastik poşetten alınan çevre vergisi, devlet bütçesine önemli bir katkı sağladı. 1 Ekim 2024’ten 27 Şubat 2025’e kadar olan beş aylık süreçte, bu vergilerle 301 bin 279 avro gelir elde edildi. Çevre Koruma Ajansı, bu verileri Radyo Karadağ’a açıklarken, Podgorica merkezli “Deponija” şirketi de bilgileri doğruladı. Yetkililer, Atık Yönetimi Kanunu’nun uygulanmaya başlamasından bu yana plastik poşet kullanımında belirgin bir azalma olduğunu vurguluyor.
Plastik Poşet Kullanımı Düşüşte
Çevre Koruma Ajansı’ndan Aleksandra Lazović, beş ayda toplam 475 bildirim alındığını ve işlendiğini belirtti. Lazović’in verdiği bilgilere göre, 1 Ekim – 31 Aralık 2024 döneminde 194 ihbar alındı ve 3 milyon 726 bin plastik poşet piyasaya sürüldü. 1 Ocak – 27 Şubat 2025 döneminde ise 281 ihbar işlenerek 6 milyon 280 bin poşet dolaşıma sokuldu. Bu süreçte, plastik poşetlerden elde edilen gelir Eko Fonu’na aktarıldı ve sadece çevre projeleri için kullanıldı. Lazović, “Plastik poşet kullanımı azalıyor, ancak toplumun bu konuda daha fazla bilinçlenmesi için zamana ihtiyacımız var” dedi.
Deponija’dan Veriler: Azalma Devam Ediyor
Podgorica’daki “Deponija” şirketi, Atık Yönetimi Kanunu’nun yürürlüğe girmesinden bu yana plastik poşet kullanımında ciddi bir düşüş gözlemledi. Aralık 2024’te yapılan morfolojik atık analizine göre, plastik poşetler toplam atıkların yalnızca %2,62’sini oluşturuyor. Geçen yıl bu oran %8 civarındaydı. Şirket, bahar aylarında yeni bir analiz yaparak durumu tekrar değerlendireceklerini açıkladı.
Çevre Aktivistinden Plastik Poşet Yasağı Çağrısı
Çevre aktivisti Vuk Vujisić, plastik poşet kullanımındaki kısıtlamaların olumlu bir adım olduğunu, ancak yeterli olmadığını düşünüyor. Radyo Karadağ’a konuşan Vujisić, “Avrupa Birliği ülkelerinde plastik poşetler ya çok pahalı ya da tamamen yasaklanmış durumda. Karadağ’da da bu tür bir yasak getirilmeli. İnsanlar artık dayanıklı ve tekrar kullanılabilir çantaları tercih etmeye başladı, ama esas çözüm plastik poşetlerin tamamen kaldırılmasıdır. Böylece çevreyi korur ve mikroplastik kirliliğini önleriz” dedi.
Denetimler ve Cezalar
Atık Yönetimi Kanunu’nun uygulanması, Piyasa Denetimi birimi tarafından sıkı bir şekilde kontrol ediliyor. Perakendeciler, 50 mikrondan kalın plastik poşetler için eko-ücret ödemek zorunda. Son beş ayda yapılan denetimlerde sekiz kabahat ihlali tespit edildi ve toplam 8 bin avro ceza kesildi.
